พืชกระต๊อบได้รับการปลดล็อกออกจากบัญชีสิ่งเสพติด ประเภทที่ 5 โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 24 เดือนสิงหาคม 2565 เป็นต้นไป นำมาซึ่งการก่อให้เกิดขั้นตอนการร่าง พ.ร.บ.พืชกระต๊อบ เพื่อควบคุมรายละเอียดการปลูกแล้วก็การจำหน่าย ก็เลยทำให้หลายคนเริ่มพึงพอใจคุณประโยชน์ของ “ใบกระต๊อบ” ซึ่งแรกเริ่มเป็นพืชสมุนไพรในเขตแดนที่มีคุณประโยชน์ทางยาช่วยบรรเทาอาการต่างๆได้
รู้จักคุณประโยชน์ของ “ใบกระต๊อบ” มีคุณประโยชน์ทางยายังไง?
กระต๊อบ (ภาษาอังกฤษ Kratom, ชื่อวิทยาศาสตร์ Mitragyna speciosa) เป็นไม้ยืนต้นที่นิยมเพาะปลูกในแถบเอเซียอาคเนย์ มีหลายสายพันธุ์ ในประเทศไทยพบมากในพื้นที่ภาคกึ่งกลาง แล้วก็พื้นที่ป่าธรรมชาติของภาคใต้ อาทิเช่น จังหวัดสุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช ตรัง สตูล จังหวัดพัทลุง สงขลา ยะลา ปัตตานี แล้วก็จังหวัดนราธิวาส
ส่วนใบของพืชกระต๊อบ หรือใบกระต๊อบ ถูกใช้เป็นยาสมุนไพรในเขตแดนมายาวนาน แรกเริ่มชาวบ้านนิยมเคี้ยวใบสด หรือนำไปตำน้ำพริก เพื่อช่วยทำให้รู้สึกมีเรี่ยวแรงเมื่อจำเป็นต้องออกไปทำไร่ทุ่งนา เนื่องมาจากพืชกระต๊อบจะออกฤทธิ์คล้ายกับแอมเฟตามีน กระตุ้นประสาทให้ทำงานได้มากขึ้น
จวบจนกระทั่งในปี พุทธศักราช 2522 กระต๊อบถูกจัดเป็นสิ่งเสพติดให้โทษประเภทที่ 5 แบบเดียวกันกับกัญชา ตาม พ.ร.บ.สิ่งเสพติดให้โทษ มาตรา 7 ก่อนที่จะถูกปลดล็อกอย่างเป็นทางการในปี พุทธศักราช 2564
ใบกระต๊อบนับว่าเป็นภูมิปัญญาพื้นเมืองสำหรับเพื่อการนำพืชมาใช้รักษาอาการต่างๆในสมัยที่คนจำนวนมากยังไม่อาจจะเข้าถึงการรักษาด้านการแพทย์ได้ โดยในปัจจุบันมีการศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมอีกเกี่ยวกับคุณประโยชน์ของพืชกระต๊อบ ซึ่งสามารถนำมาสกัดใช้ในทางสุขภาพได้ โดยมีคุณประโยชน์ทางยา ดังนี้
- รักษาโรคบิด ท้องเดิน ท้องอืด แล้วก็อาการมวนท้อง
- บรรเทาอาการปวดเมื่อยล้ากล้ามเนื้อตามร่างกาย
- ใช้บดทำเป็นยาสมุนไพรสำหรับพอกรักษาแผล
- แก้นอนไม่หลับ ช่วยหยุดประสาท ความหนักใจลดลง
- ช่วยทำให้รู้สึกกระชุ่มกระชวย รักษาระดับพลังงาน ทำงานได้นานขึ้น
โทษของใบกระต๊อบ แล้วก็อาการข้างๆที่มีผลต่อสุขภาพ
ใบกระต๊อบออกฤทธิ์ทางยาบรรเทาอาการต่างๆในพื้นฐานให้แก่ร่างกายได้ แต่ว่าถ้ากินในจำนวนที่มากเกินความจำเป็น รวมถึงรับประทานติดต่อกันเป็นเวลานาน ก็จะส่งผลเสียต่อสุขภาพได้ด้วยเหมือนกัน เดี๋ยวนี้มีข้อระวังในกลุ่มที่ใช้ประโยชน์ในทางที่ไม่ถูก อาทิเช่น นำไปต้มเพื่อผสมกับเครื่องดื่มชนิดอื่นๆโดยมิได้มุ่งใช้ประโยชน์ในทางคุณประโยชน์ของยา สำหรับคนที่รับประทานใบกระต๊อบมากจนเกินไป จะมีลักษณะข้างๆดังต่อไปนี้
- ปากแห้ง
- เบื่ออาหาร
- ท้องผูก
- ปัสสาวะบ่อยครั้ง
- หนาวสั่น
- นอนไม่หลับ
- อาเจียน
- คลื่นไส้
- ผิวหนังสีเข้มขึ้น
- ประสาทหลอน
- หวาดระแวง
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะมีการปลดล็อกใบกระต๊อบเพื่อประโยชน์ทางอาหารแล้วก็ยาแล้ว แต่ว่าก็ยังมีข้อควรรอบคอบทางด้านกฎหมายที่ควรจะคำนึงถึง โดยเฉพาะการนำไปใช้ผสมกับยาเสพติดชนิดอื่น การขายน้ำต้มกระต๊อบในห้องเช่า โรงเรียน รวมถึงขายอาหารที่มีส่วนผสมของใบกระต๊อบแก่สตรีตั้งท้อง แล้วก็ผู้สูงวัยน้อยกว่า 18 ปี ล้วนนับว่าเป็นข้อผิดพลาดโดยชอบด้วยกฎหมาย ไม่อาจจะทำเป็น
